Beijing chuan atîr tê aṭangin novel coronavirus lo chhuah chhanah midang mawhpuh tur ala zawng ngat ngat a. Europe lam a mawhpuh hmasa a, tunah Chinese researchers ho chuan he thihna thlen thei virus hi India aṭanga lo inṭan anih thu an sawi leh ta.

Chinese Academy of Sciences team-te chuan he virus hi kum 2019 nipui lai khân India ram aṭangin a inṭan niin an sawi a, tui thianghlim lo aṭangin ramsa chuan mihringah an kaichhawng ta tih an sawi a ni.

Tichuan, mi tu tih hriatloh chu Wuhan ah alo zin a, virus chu hmuhchhuah hmasak alo ni ta a ni tiin an sawi.

Chinese thuneitute chuan a tîr lam khân Italy, US leh Europe te chu finfiahna awm miah si lovin alo mawhpuh tawh bawk.

He an mawhpuhna thar hian India leh China inkâr a innghirngho na awm chu tih belhchhah an tum niin alang a ni.

An lehkhaah chuan, Covid-19 lo chhuahna dik tak chu phylogenetic analysis hmangin an chhui a ni.

Viruses te hi cells dang ang bawkin an inthlah pun hian an danglam ṭhin a, a awmzia chu an awmna DNA azirin tlem tlemin an danglam ṭhin a ni.

Scientist te chuan an thil chhui dânah virus lo chhuahna dik tak Wuhan chu sawi bo an tum daih a, ramdang 8 – Bangladesh, USA, Greece, Australia, India, Italy, Czech Republic, Russia/Serbia te an mawhpuh a ni.

Researchers te chuan India leh Bangladesh a samples an chhinchhiahna aṭangin, virus te chu an inthlak danglamna a hniam êm avângin leh inṭhenawm ram annih bawk avângin, virus hi heng ram aṭanga inkaichhawn anih an ring a ni.

An rindân finfiahna awm si lovah chuan, “Tui harsat lutuk avângin ramsa ṭhenkhat zâwng rualte chu thih ngamin an
insual ang a, chu chuan mihring leh ramsate inkhawihtawnna hun remchâng a tih tam zual phah dawn a ni. Kan ngaihtuah a, SARS-CoV-2 natna ramsa aṭanga mihringa inkaichhawnna hi khawlum lutuk vâng a ni thei” tiin an sawi a ni.

“India, hriselna lam inenkawlna kawnga a hnufual avângin, thla tamtak chhûng chu virus hmuchhuak lovin ṭhalaite’n an pu darh ta a ni ang” tiin an sawi bawk.

An chhui dân mak tak chu dik angin inngai mahse, coronavirus chu China ah December 2019 khan a inṭan tih hi rin dân ala ni mêk zel a ni.

He natna hi mi ṭhenkhat aṭangin hriat ṭan a ni a, pneumonia natna chikhatah ngaiin, a in ṭanna chu China khawpui pakhat luilam sa zawrhna hmunah hmuhchhuah hmasak ber a ni.

Zirtawpni (Nov. 27) ah khan Chinese media ho chuan novel coronavirus chu ram dang aṭanga ei tur dahkhal sa (frozen food) an lakluh aṭang leh scientific papers ah a awm tih an ziak a, hei hian coronavirus chu China a hmuhchhuah anih hma hian Europe ramah a inṭan daih tawh tih a tichiang a ni tiin an ziak tel bawk a ni.

A tawp khâr nân, the World Health Organisation top emergency expert Mike Ryan chuan, Zirtawpni khan Geneva ah Covid-19 hi China pawn lama inṭan ani thei ang em tih zawhna chu, “China ah he virus hi a inṭan lo tih hi WHO tan chuan ngaihruatna thil mai a ni ang, December 2019 khan ei tur zawrhna hmunah hmuhchhuah hmasak ber a ni si a” tiin a chhâng a ni.

LEAVE A REPLY

Please enter your comment!
Please enter your name here